donderdag 10 januari 2008

Zin en leven

'Wees blij dat het leven geen zin heeft', was een van de titels die ik tegenkwam bij het snuffelen in de bibliotheek. Een boek met columns van Jaap van Heerden. In de eerste column van het boek betoogt hij - kort samengevat - dat het leven geen zin heeft en dat dat geen reden tot zorg is. Bij die eerste bewering - dat het geen zin heeft - vindt hij veel medestanders, met de tweede roept hij veel weerstand op.

Logisch dat hij weerstand oproept. Want de meeste mensen - en al zeker in het rijke westen - denken hun bestaansrecht te ontlenen aan het feit dat er allerlei doelstellingen gehaald moeten worden in het leven. Als iemand dat ontkent, wordt daarmee de bodem onder hun bestaan weggeslagen en drijven ze op onzekerheid.

Zelf bevind ik me nu in de verrassende situatie dat mijn leven er zomaar ineens bijna uitziet zoals ik het zou wensen. Met man en zoon (allemaal in goede gezondheid) wonen we midden in Amsterdam, we hebben veel familie en goede vrienden. We doen allemaal leuke en interessante dingen, hebben veel vrijheid en hebben veel plezier. Op onze bescheiden manier proberen we via allerlei projecten ook nog iets 'goeds' voor de wereld te doen, wat naast frustratie - omdat veel dingen niet zomaar lukken - ook voldoening oplevert. Vanwege mijn Braziliaanse man kunnen we regelmatig naar Brazilië op reis en verder hebben we ook veel buitenlandse contacten, wat ik altijd erg leuk vind.
Ik heb als zelfstandig ondernemer op dit moment even nauwelijks opdrachten, maar de portemonnee kan het nog wel even aan. Dus heb ik ineens tijd, om voor vrienden-met-problemen, voor een beetje winkelen of door het park lopen. En ik begin weer boeken open te slaan, af en toe me te verdiepen in thema's waar ik nooit tijd voor vond maar nu erg veel energie uit put, lees een gedicht of schrijf een stukje om het schrijven. Ik heb veel boeiende gesprekken met inspirerende mensen. Kortom: voor mij een ideale situatie.
Nou wil de paradox dat ik het nog knap lastig vind om dit gewoon als een cadeautje te accepteren. Alsof er toch steeds iets moet: een baan hebben, de hele dag met belangwekkende zaken vullen, een bepaalde status hebben of in ieder geval doen alsof. Hoewel het me al een stuk beter lukt dan een paar jaar geleden, zit er toch nog een duiveltje te mekkeren: hé, aan de slag, luiwammes, je moet presteren, er moet gewerkt, gedaan, geleverd worden. Vooruit met de geit.

Maar diep in mijn hart ben ik ervan overtuigd dat al dat gepresteer, die status en dat harde werken in ieder geval niet de zin van het leven vormen. Voor mij tellen dan toch eerder vriendschap, liefde en werkelijke verbinding met de wereld? Soft? Als het erop aankomt, is dat voor mij het enige dat telt. Een inspirerend stuk vond ik in Ode, een interview van Tijn Touber met Anselm Grün. Een citaat: "Volgens Grün kan een mens alleen gelukkig en vrij zijn als hij bereid is ook zijn pijn onder ogen te zien. Hij spreekt uit ervaring: ‘Jarenlang ben ik bezig geweest met 'perfect' te willen zijn. Ik nam mijzelf veel te serieus en stond geen enkele tekortko-ming toe, waardoor ik mijn onvolmaaktheid en negatieve gevoelens onderdrukte. De meeste mensen hebben te hoge verwachtingen van zichzelf. Ze willen altijd beheerst, volmaakt, cool of vriendelijk zijn. Daartegen rebelleert de ziel met angst of depressie. Je moet realistisch leven. Je moet recht doen aan je wezen'." Zie http://www.ode.nl/ voor het hele artikel.

woensdag 9 januari 2008

Dromen en nachtmerries - Bethlehem

foto: Kholoud Ajarma

Zo kort na kerstmis - er was een kindeke geboren in een stal in Bethlehem - nog eens een kijkje genomen bij de site van Lajee center in Bethlehem. In december zag ik een expositie van foto's, gemaakt door kinderen die in dit Palestijnse vluchtelingenkamp wonen. Onder de titel 'Our dreams, our nightmares' zien we daar de hoop en vrees van de kinderen verbeeld. Ik kocht twee prachtige foto's, genomen door een jong meisje (Kholoud Ajarma). De begeleider van het project, de bevlogen Britse fotograaf Rich Wiles, vertelde me dat dit een zeer getalenteerde meid is, die op dit moment Engelse literatuur studeert en hem regelmatig op taalfouten wijst. Vandaag lees ik in de krant dat Palestina een paar dagen hermetisch wordt afgesloten van de buitenwereld om Bush te beschermen. Deze kinderen en hun families konden al nauwelijks een kant op, nu is het weer een paar dagen lang nog een tikje erger. Roerend hoe de kinderen in dit soort omstandigheden hoop en dromen houden.
De expositie is nog t/m 3 februari te zien in Galerie De Levante in Amsterdam en maakt deel uit van een langer durend project over het Midden-Oosten. Zie http://www.delevante.org/